نحوه طراحی نقشه فرش
از روزگاران گذشته تا کنون، فرش ایرانی آیینه تمام نمایی فرهنگ و هنر اصیل ایران بوده است این هنر و صنعت با همه زیبائیها و ظرافت طرح، بافت و رنگ، آنچنان در عرصه جهانی شناخته شده دارای اعتبار است که هم به عنوان سمبل هنر ایران شناخته شده و هم اولین کالای صادراتی غیر نفتی کشور به شمار میرود. برای حفظ این موقعیت و ارتقاء آن باید دستاندرکاران تولید فرش به موارد اساسی تولید توجه نمایند. میدانیم که مهمترین عوامل تولید فرش عبارتند از: طراح، نقشه کش، بافنده و پرداختکار است که باید همگی در یک تلاش با هدف و با برنامه و با یک مدیریت قوی کار تولید فرش را انجام دهند از جمله مهمترین مراحل تولید فرش که جنبه زیر بنایی دارد مرحله نقشه کشی است. زیرا اغلب بافندهها، هنر خلاقیت خود را با استفاده از نقشههای اصیل، زیبا و بدون عیب به نمایش میگذارند.اگر نقاش اصول نقشه کشی را به طور صحیح برروی طرح اولیه خوب پیاده کند چنانچه طرح نقشه نیز ایرادهایی داشته باشد با تلاش و هنر نمایی نقاش، آن ایرادها به چشم نخواهد آمد. البته عکس این کار نیز صادق است. یک نقاش باید به کارش تسلط و مهارت کافی داشته و بروی طرح های اصیل کار کند. او باید به طرح فرش مکان بافت و سنتهای رایج منطقه و … آشنایی و شناخت و دقت کافی داشته باشد. در حقیقت دانش کافی داشته باشد. دقت و مهارت در طراحی و نقشه کشی فرش از ارکان اصلی تولید فرش با کیفیت بالا و اصیل به شمار میرود.
اهمیت رنگ آمیزی در فرش
مهمترین بخش یک فرش، نقشه آن است که در صورتی که به بهترین وجه رنگ آمیزی شود، میتواند بر ارزش و قدمت فرش اضافه کند و البته این موضوع، از نظر بازرگانی و اقتصادی نیز حائز اهمیت است. علاوه بر این، رنگ های موجود در یک فرش جلوه ای از هنر ترکیب نقاش، قدمت و اصالت و زیبایی فرش می باشد.
غالبا برای هر منطقه از رنگ های خاصی برای رنگ آمیزی استفاده میشود که به نوعی معرف آن شهر هستند. به طور معمول، رنگ های طبیعی برای فرش های دست بافت استفاده شده و بر ارزش مادی و تعداد طرفداران اروپایی فرش اضافه میکند در حالی که، رنگ های مصنوعی برای فرش های ماشینی کارایی داشته که علی رغم کم بودن تعداد رنگ ها ، میتواند به کهنه و فرسوده زودتر از حالت معمول فرش منتهی شود.
یکی از اساسی ترین و مهمترین رشتههای رایج در کار تولید فرش، رنگآمیزی و نقطه چینی فرش است. رنگ آمیزی فرش، بر عهده خود طراح بوده و باید با استفاده از رنگهای مخصوص و آماده و با بکار گیری تجربه و ذوق و سلیقه هنری و کارایی خویش به رنگ زدن گلها و نقشهها پرداخته و در پایان کار نقطه چینی را انجام میدهد. همچنین در خصوص شناخت هارمونی و کنتراست رنگ و رابطه بین رنگها مانند رنگهای مکمل، رنگهای سرد، رنگهای گرم و غیره اطلاعات کافی و لازم داشته باشد و اینکار باید با مهارت انجام دهد و رنگ ها هماهنگ و متناسب انتخاب کند تا طرح یکدست و قابل قبول باشد. علاوه بر این، در این مرحله، تناسب رنگ ها از اهمیت بیشتری برخوردار هستند زیرا میتواند بر کیفیت کلی کار تاثیر بگذارد. علاوه بر این، نوع رنگ آمیزی یک فرش میتواند نشان دهنده یک منطقه خاص باشد و این نکته در مناطق روستایی که از رنگ های طبیعی استفاده میکنند، نمایان تر است.